کاربردهای زینک اکساید اوژنول در دندانپزشکی

زینک اکساید اوژنول به طور گسترده‌ای از سال ۱۸۹۰ در دندانپزشکی استفاده می‌شود. این ماده استحکام کمی داشته و حداقل اثر تحریک کنندگی را در بین سمان‌ها دارد. ph آن به طور تقریبی ۷ بوده و اثر تسکین دهندگی روی پالپ دارد. این سمان به عنوان Base، سمان موقت، ترمیم موقت (پانسمان)، سمان دائم، ماده ثبت بایت، سیلر اندودنتیک، tissue management در درمان‌های پریودنتال و سمان تسکین دهنده در dry socket کاربرد دارد. اجزای اصلی این ترکیبات اکسید روی و اوژنول است. محصولات زینک اکساید اوژنول در انواع دو خمیری و پودری و مایع وجود دارند.

فهرست مطالب

• سمان زینک اکساید نوع اول
• زینک اکساید برای قالب گیری
• پانسمان پریودنتال
• سیلر کانال ریشه
• بیس با استحکام پایین
• خمیر پانسمان موقت
• درمان Dry socket
• سخن پایانی

مورد اول: سمان زینک اکساید اوژنول

ترکیب و واکنش

پودر سمان زینک اکساید اوژنول (نوعI) حاوی زینک اکساید ۶۹ % رزین ۲۹ % برای کاهش خاصیت شکنندگی و استات روی به عنوان تسریع کننده می‌باشد. مایع اوژنول یا مخلوطی از اوژنول و سایر روغن‌ها است. پودر در محیط مرطوب با اوژنول واکنش داده و تشکیل شلات بی‌شکلی از اوژنولات روی را می‌دهد.

سمان‌های زینک اکساید بدون اوژنول (نوع I ) از روغن‌هایی به جز اوژنول تشکیل شده‌اند و برای بیمارانی که به اوژنول حساسیت دارند مناسب می‌باشد. سمان‌های زینک اکساید اوژنول تقویت شده با پلیمر (نوع II ) حاوی ۸۰% اکسید روی و ۲۰ % متیل متاکریلات یا الومینا در پودر و اوژنول و ارتو-اتوکسی بنزوئیک اسید در مایع می‌باشند. سمان‌های تقویت شده با آلومینا و اسید بنزوئیک (EBA) موجود در مایع باعث پیشبرد تشکیل یک ماتریکس کریستالی قوی‌تر (استحکام بیشتر و حلالیت کمتر) خواهد شد. آب و حرارت واکنش سخت شدن این سمان را تسریع می کنند.

نحوه کاربرد سمان‌های زینک اکساید اوژنول

سمان‌های زینک اکساید اوژنول دائمی (نوع II ) به صورت سیستم‌های پودر مایع عرضه می‌شوند. بطری پودر به آرامی تکان داده شده و پودر توسط پیمانه عرضه شده و مایع توسط قطره چکان قرار داده می‌شود. سپس بر روی اسلب شیشه‌ای یا پد کاغذی اصلاح شده، توسط یک اسپاتول فلزی مخلوط می‌گردند.

تمامی پودر یک مرتبه درون مایع وارد شده و برای مدت ۳۰ ثانیه هم زده می‌شوند. در دهان به دلیل وجود رطوبت و حرارت سریعاً سخت می شوند. سمان‌های موقت به طور معمول به صورت سیستم دو خمیری عرضه می شود. طول‌های مساوی از خمیرهای بیس و تسریع کننده بر روی پد کاغذی یا اسلب شیشه‌ای قرار داده می‌شوند. رنگ این خمیر ها متفاوت است و مخلوط کردن تا زمان دستیابی به رنگ یکنواخت ادامه می یابد.

این مطلب می‌تواند مفید باشد: معرفی و بررسی بهترین موتورهای ایمپلنت

مورد دوم: زینک اکساید اوژنول قالب گیری (دورالیت)

ترکیب و واکنش

شکل ارائه ترکیب زینک اکساید اوژنول برای قالبگیری بصورت دو خمیری است. خمیر بیس حاوی زینک اکساید، روغن زیتون، زینک استات و مقدار کمی آب است. خمیر reactive حاوی اوژنول و فیلر مانند کائولن و تالک است. اجزای واکنش دهنده زینک اکساید و اوژنول هستند. این ماده قالبگیری یک ماده موکو استاتیک و با پایه آب است به خوبی با بافت منطبق می شود اما نمی تواند آندرکات ها را ثبت کند با این خصوصیات زینک اکساید اوژنول مناسب ریج بی دندان بوده و باید با تری اختصاصی استفاده شود.

نحوه کاربرد زینک اکساید اوژنول قالب گیری

طول مساوی از هر دو خمیر را روی اسلب شیشه ای یا پد کاغذی قرار داده و توسط اسپاتول با هم مخلوط می گردد ماده در ابتدا طی سه الی پنج دقیقه سخت شده و زمان سخت شدن نهایی آن کمتر از ۱۰ دقیقه است.

مزایای زینک اکساید برای قالب گیری:

• سازگاری خوب با بافتهای نرم
• ویسکوزیته پایین
• دقت بالا
• قیمت مناسب
• چسبندگی به کامپاند قالبگیری

معایب:

وقتی ستینگ کامل شود ماده سخت است آندرکات ها را ثبت نمی کند، طعم ناخوشایندی دارد، ممکن است احساس سوختگی در دهان بیمار ایجاد کند.

مزایای استفاده از اپکس لوکیتور

مورد سوم: پانسمان پریودنتال

پانسمان پریودنتال نوعی بانداژ است که پس از کنترل خونریزی در محل جراحی قرار میگیرد. به منظور تامین چسبندگی پانسمان به بافت محل قرار گیری پانسمان پریودنتال باید نسبتا خشک باشد.

انواع پانسمان پریودنتال:

1. به صورت دو خمیری، تک خمیری و لایت کیور
2. انواع زینک اکساید اوژنول و فاقد اوژنول

ویژگی‌های پانسمان پریودنتال:

• ماده بسیار چسبناک است به منظور جلوگیری از چسبیدن ماده به دستکش باید دستکش را با وازلین چرب نمود
• موارد کاربرد بهبود روند ترمیم پس از درمان پریودنتال، ژنژیوکتومی و اعمال جراحی
• محافظت از ناحیه زخمی، نگهداری فلپ پریودنتال در مکان مناسب، تامین راحتی بیمار

نحوه کاربرد:

• پس از کنترل خونریزی بر اساس دستورالعمل سازنده های
• مساوی از محتویات دو تیوب را روی کاغذ بریزید و با هم مخلوط کنید.

این مطلب را بخوانید: اسید اچ چیست و چه کاربردی در دندانپزشکی دارد؟

مورد چهارم: سیلر کانال ریشه بر پایه زینک اکساید اوژنول

مواد تشکیل دهنده بین محصولات مختلف متفاوت است. نوع tubliseal به‌صورت سیستم دو خمیری موجود است و شامل ترکیبات زیر می باشد.

محصولات دیگر به صورت سیستم‌های دو خمیری و سیستم‌های پودر و مایع موجود هستند.

ویژگی ها:

• فضاهای خالی و بی نظمی های کانال را پر میکند.
• در تکنیک تراکم جانبی کاربرد دارد.
• خاصیت سیل کنندگی دارد.
• دارای ویژگی باکتریوسیدال است.
• نسبت به محصولات بر پایه کلسیم هیدروکساید بهتر به دیواره های کانال می‌چسبد و رادیواپسیته بیشتری دارد.
• برخی از سیلر های بر پایه زینک اکساید اوژنول دارای ترکیبات نقره هستند که می‌توانند باعث رنگ گرفتن عاج شوند

نحوه کاربرد:

طبق دستورات سازنده حجم مساوی از بیس و کاتالیست را روی پد کاغذی قرار دهید و با اسپاتول با حرکت دایره وار تا زمانی که رنگ یک دست به دست آید مخلوط کنید.

چرا هر دندان شماره مخصوص خود را دارد؟

مورد پنجم: بیس با استحکام پایین

سمان زینک اکساید اوژنول اصلاح نشده ( نوع IV) در حفرات عمیق به منظور جلوگیری از نفوذ اسید و در نتیجه کاهش امکان ناراحتی پالپ به کار می رود. به دلیل اینکه این سمان در لایه‌های نازک کاربرد دارد بیس محافظت حرارتی کمی را فراهم خواهد کرد. استحکام و ضریب ارتجاعیت این سمان پایین است. کاربرد این بیس باید به نواحی تحت استرس کم یا در نواحی که تحت استرس نمی باشند محدود شود البته به طور نرمال نیروهای مرتبط با قراردهی یک ترمیم را تحمل می‌کند.

اوژنول اثر آرام بخشی در بافت پالپ دارد.به دلیل اثرات تسکینی و سال ها موفقیت کلینیکی، زینک اکساید اوژنول به عنوان ماده انتخابی برای پر کردن پالپ چمبر بعد از پالپوتومی یا پالپکتومی دندان های شیری باقی مانده است.

نحوه کاربرد:

این سمان به صورت سیستم دو خمیری یا پودر و مایع عرضه می شود. طول یکسان از خمیر هایی با رنگ های متفاوت بر روی پد کاغذی قرار داده می‌شوند و تا دستیابی به رنگ یکنواخت مخلوط می شوند این سمان نباید در صورت استفاده از عوامل باندینگ و کامپوزیت به کار رود چراکه اوژنول مانع پلیمریزاسیون می شود اغلب یک بیس با استحکام بالا(گلاس آینومر) بر روی بیس زینک اکساید اوژنول با استحکام پایین برای تامین استحکام سختی و حفاظت حرارتی قرار داده می شود.

نکات مهم هنگام کار با آمالگام

مورد ششم: خمیر پانسمان موقت(کاویزول)

ماده ترمیمی موقت ماده پرکننده موقت است کاویزول ماده‌ای با قوام خمیری است که در تماس با بزاق دهان سخت می‌شود بنابراین برای ترمیم موقت حفره های دندان در فواصل جلسات آماده سازی دندان توصیه می شود.

ترکیب خمیر پانسمان موقت

• زینک اکساید
• زینک سولفات
• کلسیم سولفات
• رزین

نحوه کاربرد:

این ماده در تماس با بزاق بعد از 20 ثانیه سخت شده و بعد از 3 ساعت قابلیت تحمل فشار معمول جویدن را دارد. به عنوان ترمیم موقت ، ریلاینیگ کراون و بریج های پیش ساختهو پر کردن موقت جایگاه ایمپلنت کاربرد دارد.

انواع کاوزیل

1. خمیری
2. سلف کیور
3. لایت کیور

نوع لایت کیور آن قابلیت بردات و حذف سریع بصورت یک تکه را دارد به علاوه استحکام و مقاومت سایشی خوبی دارد. در دو رنگ آبی (مناسب برای دندان های خلفی) و زرد (مناسب برای دندان های قدامی) وجود دارد.

شاید این مطلب را دوست داشته باشید: کاربرد پودر استخوان در دندانپزشکی

مورد هفتم: درمان dry socket

از سمان زینک اکساید اوژنول جهت تسکین درد ناشی از درای ساکت استفاده میشود بدین نحو که سمان زینک اکساید اوژنول را با تکه های گاز مخلوط کرده و در ساکت دندان قرار می دهند. این پانسمان را یک روز در میان به مدت تقریبا یک هفته انجام می دهند.

سخن پایانی

فروشگاه پیشرودنت با عرضه زینک اکسایدهای باکیفیت می‌تواند گزینه‌ی خوبی برای خرید اینترنتی مواد دندانپزشکی مورد نیاز شما دندانپزشکان عزیز باشد. در ادامه چند محصول معرفی شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره هر محصول کافی است روی محصول مد نظر خود کلیک کنید.

درباره نویسنده: بنده زهرا میرکی دانشجوی ترم آخر دندانپزشکی هستم.مطالب فوق را بصورت خلاصه از رفرنس‌های دندانپزشکی شامل کتاب‌ها و مقالات مواد دندانی، رفرنس‌های پروتزی و ترمیمی گردآوری کرده‌ام.