اخبار دندانپزشکی
اسم گذاری و شماره گذاری دندان ها به چه صورت است؟
حتما برایتان پیش آمده که به دندانپزشکی مراجعه کرده اید و برای گفتن این که کدام دندانتان مشکل دارد با شمارش دندان‌هایتان و یا حتی با دست و زبان به دندانتان اشاره کرده اید. حالا اگر شماره‌گذاری دندان‌هایتان را می‌دانستید به راحتی می‌توانستید دندان خود را مشخص کنید و راحت‌تر مشکل خود را به دندانپزشک بگویید. آنچه در این مقاله می‌خوانید آشنایی با نحوه شماره‌گذاری دندانها می‌باشد.
فهرست مطالب
- چرا دندانها را شماره‌گذاری می‌کنند
- معرفی سیستم‌های شماره‌گذاری دندانها
- آشنایی با نام گذاری دندانها
- تفاوت دندان شیری و دائمی
- سخن پایانی
چرا دندانها را شماره‌گذاری می‌کنند؟
تصور کنید که دندانپزشکان فقط با ایما و اشاره دندانهای بیماران را مشخص کنند و هیچ روشی برای شناسایی دندانها وجود نداشته باشد. به نظر شما چنین سیستمی می تواند پاسخگو باشد ؟ طبیعتا خیر
دندانپزشکان برای شناسایی انواع دندان و موقعیت آنها از شماره‌گذاری استفاده می‌کنند. با این کار به راحتی می‌توان به جای اشاره کردن به دندانی که آسیب دیده یا نیاز است کاری روی آن صورت بگیرد، از شماره‌گذاری‌ها استفاده کرد. نام گذاری دندانها معمولا بین دندانپزشکان و دستیاران کاربرد دارد اما اگر مراجعان هم بدانند هر دندان چه شماره‌ای دارد، بهتر می‌توانند دندان مشکل‌دار خود را مشخص کنند.
این مطلب را حتما بخوانید: بررسی و معرفی برندهای برتر کامپوزیت دندان
سیستم‌های شماره‌گذاری دندانها
سیستم شماره‌گذاری جهانی (universal)
روش‌های مختلفی برای شماره گذاری دندانها در نقاط مختلف جهان استفاده می‌شود. در روش جهانی , دندانهای دائمی با استفاده از اعداد ۱ تا ۳۲ نام گذاری می‌شوند. عدد دهی از کوآدران ۱ آغاز شده و به کوآدران ۴ ختم می‌شود.
عدد ۱ به آخرین دندان مولر (دندان عقل) راست فک بالای بیمار داده می‌شود و به ترتیب سایر دندانهای کناری عددگذاری می‌شوند.
بعد از پایان عدد دهی فک بالا، نام گذاری دندانهای فک پایین از آخرین دندان مولر چپ پایین و با شماره ۱۷ آغاز می‌شود و به ترتیب سایر دندانها عدد دهی می‌شوند.
دندانهای شیری با استفاده از اعداد ۱ تا ۲۰ به همان ترتیبی که برای دندانهای دائمی گفته شد نام گذاری می‌شوند. با این تفاوت که در کنار هر عدد، حرف d قرار می‌گیرد تا با دندانهای دائمی اشتباه نشوند.
شماره‌گذاری دندانها بر اساس سیستم پالمر (palmer)
در سیستم پالمر به دندانهای دائمی موجود در هر کوادران یا هر نیم فک اعداد ١ تا ٨ اختصاص داده می‌شود. اولین دندان پیش در ابتدای هر کوادران شماره ١ می‌گیرد و تا آخر که به دندان عقل می‌رسد عدد ٨ را به خود اختصاص می‌دهد.
با این سیستم در دهان ٤ دندان هم شماره وجود دارند. بنابراین برای اینکه دندانها با هم اشتباه گرفته نشوند و سریع‌تر شناسایی شوند ، از کارکترهای (└┘ ┌┐) استفاده می‌شود.
در سیستم نام گذاری پالمر، دندانهای شیری با حروف A تا E برای هر کوادران استفاده می‌شوند. به این ترتیب که اولین دندان پیش در هر کوادران A است و آخرین دندان نیز E است.
سیستم شماره‌گذاری FDI
این روش شماره‌گذاری معمولا در کشورهای اروپایی و کانادا استفاده می‌شود. در این روش از ٢ عدد برای نام گذاری دندانها استفاده می‌شود. عدد اول برای مشخص کردن نیم فک و عدد دوم مثل سیستم پالمر از اعداد ١ تا ٨ استفاده می‌شود.
عدد هر کوادران برای دندانهای دائمی بین ١ تا ٤ است و برای دندانهای شیری ٥ تا ٨ است. شماره‌گذاری به روش FDI از اولین دندان پیش هر نیم فک شروع شده و به آخرین دندان ختم می‌شود. برای مثال اولین دندان نیم فک بالا در سمت راست ١٨ است و آخرین دندان در نیم فک پایین سمت راست ٤٨ است.
در این سیستم عبارت 00 s برای مشخص شدن کل دهان, عدد 01 برای کل فک بالا, عدد 02 برای کل فک پایین استفاده می‌شود.
آشنایی با کاربردهای آمالگام در دندانپزشکی
نام گذاری دندانها
پس از آنکه با سیستم‌های مختلف شماره‌گذاری دندانها آشنا شدیم، حال سراغ نام گذاری دندانها می‌رویم:
دندان پیش
دندانهای پیش همان دندان‌هایی هستند که در وسط و قسمت جلویی فک بوده و به راحتی قابل دیدن هستند. دندانهای پیش سطحی صاف داشته و برای بریدن و خردکردن غذا به کار می‌روند.
اغلب افراد به طور طبیعی ۸ دندان پیش دارند که ٤ دندان در بالا و ٤ دندان در پایین هستند. دندانهای پیش اولین دندان‌هایی هستند که در کودکان خردسال از لثه بیرون می‌آیند.
دندان نیش
دندانهای نوک تیزی هستند که در کنار دندانهای پیش قرار گرفته‌اند. این دندانها با نام دندانهای چشمی نیز شناخته می‌شوند. به این دلیل که دقیقا در زیر کاسه چشم قرار دارند. وظیفه‌ی این دندانها تکه کردن و سوراخ کردن غذا می‌باشد.
دندان آسیاب کوچک
هشت دندان صاف که در پشت دهان قرار دارند، دندان آسیاب کوچک هستند. وظیفه‌ی این دندانها جویدن غذاست. این دندانها در بین دندانهای نیش و آسیاب بزرگ قرار گرفته‌اند.
دندان آسیاب بزرگ
به دوازده دندان که در چهار بخش انتهایی طرفین فک های بالا و پایین قرار می‌گیرند، دندان آسیاب بزرگ گفته می‌شود. این دندانها در سن ۱۸ سالگی بیرون می‌آیند.
دندان عقل
بین سنین ۱۶ تا ۲۰ سالگی، ۴ دندان آسیاب بزرگ (آسیاب بزرگ سوم) که در انتهای دهان شروع به رشد می‌کنند با نام دندان عقل شناخته می‌شوند. مراقبت از این دندانها سخت‌تر از سایر دندان‌هاست. چراکه در انتهای دندان قرار دارند و دسترسی به آنها سخت است.
پودر استخوان چیست و چه کاربردی در دندانپزشکی دارد؟
تفاوت نام گذاری دندانهای شیری و دائمی چیست؟
هر کودک ٢٠ دندان شیری دارد. تعداد دندانها در بزرگسالی به ٣٢ می رسد، تعداد و نوع دندان ها در فک بالا و پایین یکسان است. در هر فک نیز تعداد و نوع دندان های نیمه راست و چپ مشابه هستند.
دندان شیری
فرآیند تشکیل دندانهای شیری از دوره جنینی آغاز می‌شود. بعد از تولد و حدود شش ماهگی نوزاد ظاهر می‌شوند.کودکان باید تا پایان سن سه سالگی ۲۰ عدد دندان شیری در دهان خود داشته باشند.
دندان دائمی
از حدود سن شش سالگی دندان دائمی در دهان کودکان شروع به تکامل و رویش می‌كند. دندانهای آسیاب اولین دندانهای دائمی هستند كه در دهان رشد می‌کنند. این دندانها در انتهای فک می‌رویند بدون آنكه دندانی لق شود و بیافتد.
به تدریج دیگر دندانهای شیری بچه‌ها لق می‌شوند و می‌افتند. سپس به جای آنها دندانهای دائمی در می‌آیند. تا سن تقریبا ۱۲ سالگی دوره دندانی مختلط می‌باشد. یعنی در دهان هم دندان شیری و هم دائمی پیدا می‌شود.
| دندانهای شیری | دندانهای دائمی |
| چهار دندان جلویی کناری | چهار دندان جلویی کناری |
| چهار دندان جلویی وسطی | چهار دندان جلویی وسطی |
| چهار دندان نیش | چهار دندان نیش |
| – | چهار دندان آسیاب کوچک اول |
| – | چهار دندان آسیاب کوچک دوم |
| چهار دندان آسیاب بزرگ اول | چهار دندان آسیاب بزرگ اول |
| چهار دندان آسیاب بزرگ دوم | چهار دندان آسیاب بزرگ دوم |
| – | چهار دندان عقل |
سخن پایانی
مراقبت از سلامتی و شناخت دندانها از فاکتورهای اصلی برای رسیدگی دقیق از آنهاست. در این مطلب با سیستم‌های مختلف شماره‌گذاری دندانها آشنا شدیم. سه سیستم جهانی، پالمر و FDI را بررسی کردیم. سعی کردیم با افزودن اطلاعات و آگاهی در مورد دندانها شرایط درمان برای بیمار و دندان پزشک راحت‌تر کنیم تا فرایند درمان سریع‌تر صورت بگیرد. لطفا نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید. شما عزیزان می‌توانید سوالات خود را در کامنت مطرح کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ دهند.